Του Γιάννη Ζουμπουλάκη*
Υπάρχουν ταινίες που σε αφήνουν κυριολεκτικά άναυδο και η «Επιστροφή» («The revenant», ΗΠΑ, 2015) του Αλεχάντρο Γκονζάλεθ Ινιαρίτου είναι η δεύτερη πρόσφατη, μετά τον «Γιο του Σαούλ», που με άφησε σε αυτή την κατάσταση. Όπως ο «Σαούλ», η υποψήφια για 12 Οσκαρ «Επιστροφή» είναι και αυτή κάτι παραπάνω από ταινία· είναι μια εμπειρία.
Ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο θα ξεπεράσει κατά πολύ τα όριά του (ως ηθοποιός αλλά και ως άνθρωπος) παίζοντας τον τραγικό ιχνηλάτη – κεντρικό ήρωα της ιστορίας, τον Χιου Γκλας, ο οποίος πληρώνει με το χειρότερο νόμισμα την ησυχία που επέλεξε ζώντας μαζί με τον γιο του στην άκρη του κόσμου. Γιατί εκεί, στην άκρη του κόσμου, στη παγωμένη, εχθρική φύση της Αμερικής του 19ου αιώνα, ο Γκλας θα πρέπει να επιβιώσει για να πάρει τελικά την εκδίκησή του όταν βλέπει να δολοφονούν τον γιο του μπροστά στα μάτια του.
Στην πραγματικότητα η «Επιστροφή» (που ξεφεύγει από το στενό πλαίσιο μιας ιστορίας εκδίκησης) είναι μια συρραφή περιστατικών επιβίωσης του Γκλας στο αχανές, αφιλόξενο τοπίο. Ουκ ολίγες φορές αναγκάζεσαι να στρέψεις αλλού το βλέμμα σου μη αντέχοντας τον τρόπο με τον οποίο ο Ινιαρίτου εικονογραφεί τη βία, την κακουχία, τη βαρβαρότητα στο σώμα όχι μόνο των ανθρώπων αλλά και των ζώων. Εχοντας δει προηγούμενες ταινίες του Ινιαρίτου, τη «Βαβέλ», τα «21 γραμμάρια», το «Biutiful», ακόμη και το «Birdman» που πέρυσι απέσπασε το Οσκαρ καλύτερης ταινίας, γνωρίζουμε ότι κοιτάζει τη ζωή μέσα από ένα πολύ σκούρο φίλτρο. Το ίδιο συμβαίνει κι εδώ αλλά στη διαπασών.
Ο Γκλας θα παλέψει μέχρις εσχάτων με μια αρκούδα από την οποία θα χάσει τη φωνή του (η πολυσυζητημένη σκηνή της ταινίας είναι σκηνή ανθολογίας), θα συρθεί στο χώμα ανήμπορος να περπατήσει, θα βουτήξει σε παγωμένα νερά πολλούς βαθμούς υπό το μηδέν, θα ξεκοιλιάσει το άλογό του για να βρει μέσα στο άδειο κουφάρι καταφύγιο από το κρύο, θα καυτηριάσει την πληγή στον λαιμό του με μπαρούτι, θα φάει ωμό ψάρι, θα ρουφήξει κέρατα αναζητώντας υποψία τροφής.
Το «ταξίδι» του είναι συναρπαστική κινηματογράφηση σε μια ταινία που μας θυμίζει πράγματα που έχουμε ξεχάσει, όπως ας πούμε ότι το σινεμά είναι μια μορφή τέχνης που φτιάχνεται με κόπο, ιδρώτα, πολλές φορές ακόμη και με αίμα.
Βαθμολογία: 5
ΑΘΗΝΑ: ODEON ΟΠΕΡΑ – ΕMBASSY NOVACINEMA ODEON – ΓΑΛΑΞΙΑΣ – ΑΒΑΝΑ – GAZARTE ΓΚΑΖΙ – CINE ΧΟΛΑΡΓΟΣ – ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΤΗΣΙΩΝ – ΦΟΙΒΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ – ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ – ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ ΑΙΓΑΛΕΩ – ODEON ΑΤΛΑΝΤΙΣ ΔΑΦΝΗ – ΒΑΡΚΙΖΑ – ODEON ΓΛΥΦΑΔΑ – NOVACINEMA ODEON ΜΑΡΟΥΣΙ – ODEON STARCITY – STER ESCAPE ΙΛΙΟΝ – ΟΛΑ ΤΑ VILLAGE
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΟΛΥΜΠΙΟΝ – ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – STER ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – VILLAGE COSMOS – CINEMA ONE
Ο Θεός Τζομπς
«Είχες τρεις εβδομάδες για να το κάνεις. Ο κόσμος δημιουργήθηκε σε λιγότερο από αυτό το διάστημα» θα πει το 1984 ο Στιβ Τζομπς (Μάικλ Φασμπέντερ) στον βοηθό του Αντι Χέρτζφελντ (Μάικλ Σούλμπεργκ) λίγο πριν από την παρουσίαση ενός κομπιούτερ που υποτίθεται ότι θα μιλούσε στον χρήστη όποτε το άνοιγε (κάτι που ο Χέρτζφελντ δεν είχε καταφέρει). Και ο βοηθός θα απαντήσει στον Τζομπς: «Και κάποια μέρα πρέπει να μας πεις πώς τα κατάφερες».
Ο Στιβ Τζομπς που πέθανε πρόωρα από καρκίνο πίστευε όντως ότι ήταν ο Θεός και αυτό ακριβώς μας λέει η ταινία «Steve Jobs» (ΗΠΑ, 2015) του Ντάνι Μπόιλ που ασχολείται με την περίπτωσή του, λίγα χρόνια μετά τη μάλλον αδιάφορη, αν όχι φτωχή βιογραφία «Τζομπς» με τον Αστον Κούτσερ. Αλλά ποιος θνητός που πιστεύει ότι είναι ο Θεός μπορεί αλήθεια να γίνει συμπαθής; Ουδείς. Γι’ αυτό και το πιο ελκυστικό στοιχείο του «Στιβ Τζομπς» είναι ότι πρόκειται για το πολύ ενδιαφέρον πορτρέτο ενός πολύ αντιπαθητικού ανθρώπου και ο Φασμπέντερ εδώ κάνει θαύματα. Ακαρδος, άδικος, τσιγκούνης αλλά συγχρόνως οραματιστής, πραγματιστής, ορθολογιστής, ο Τζομπς είχε μια δουλειά να κάνει: να βρει το μέλλον. Θα την έφερνε σε πέρας ο κόσμος να χαλάσει θυσιάζοντας ακόμη και την προσωπική ζωή του.
Βαθμολογία: 3
ΑΘΗΝΑ: ODEON STARCITY -VILLAGE MALL – VILLAGE ΠΑΓΚΡΑΤΙ – VILLAGE ΡΕΝΤΗ – VILLAGE ΦΑΛΗΡΟ – ΑΕΛΛΩ – ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS ΓΛΥΦΑΔΑ – ΑΘΗΝΑΙΟΝ – ΑΝΟΙΞΗ ΧΑΙΔΑΡΙ – ΖΕΑ – ΙΝΤΕΑΛ – ΚΗΦΙΣΙΑ – ΝΑΝΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – VILLAGE COSMOS – CINEMA ONE
Επίσης στις Αίθουσες…
Το εκνευριστικά «αρρωστημένο» κοινωνικό δράμα «Οι ήρωες του Κακού» («Los Héroes del Mal», Ισπανία, 2015) του Ζόε Μπεριατούα είναι μια περιγραφική, επίπεδη ταινία που παρακολουθεί τη δράση τριών νεαρών στην προεφηβεία (δύο αγόρια και ένα κορίτσι) που ξεσπούν βίαια όπου να ‘ναι μη μπορώντας να συμβαδίσουν με το κοινωνικό σύστημα στο οποίο βρίσκονται ενταγμένοι. Το ίδιο θέμα το έχουμε δει σε πολύ καλύτερες και πολύ πιο ουσιαστικές ταινίες, όπως ο «Ελέφαντας» του Γκας Βαν Σαντ, συν το ότι μένει ασαφής η κοινωνική προέλευση και κατάσταση των ηρώων με τον Μπεριατούα ν΄αδιαφορεί πλήρως για την εξιστόρηση των γεγονότων που έχουν οδηγήσει τα τρία αυτά παιδιά εκεί όπου βρίσκονται (παίζουν: Εμίλιο Παλάθιος, Χόρχε Κλεμέντε, Μπεατρίς Μεντίνα).
Βαθμολογία: 1 ½
Σε επανέκδοση η γερμανική ταινία «Ιάκωβος ο ψεύτης» («Jakob der Lügner», Ανατολική Γερμανία, 1975) του Φρανκ Μπάιερ, που με βάση ένα θαυμάσιο μυθιστόρημα του Γιούρεκ Μπέκερ έφτιαξε μια συγκινητική ταινία, φόντο της οποίας είναι ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης όπου ο ήρωας του τίτλου (Βλάστιμιλ Μπρόντσκι) προσπαθεί να επιβιώσει. Η ταινία αποτελεί τη μοναδική υποψηφιότητα για Οσκαρ της Ανατολικής Γερμανίας, γυρίστηκε ριμέικ με τον Ρόμπιν Γουίλιαμς και ανήκει σε αυτές που επηρέασαν τον Ρομπέρτο Μπενίνι για τη δημιουργία της πολύ πιο γνωστής «Η ζωή είναι ωραία».
Βαθμολογία: 3
ΑΘΗΝΑ: ΑΛΚΥΟΝΙΣ
Βαθμολογία:5: εξαιρετική, 4: πολύ καλή, 3: καλή, 2: ενδιαφέρουσα,
1: μέτρια, 0: απαράδεκτη, _: χωρίς άποψη