Του Άκη Καπράνου*
«Το δωμάτιο» Αποκάλυψη τώρα για έναν πεντάχρονο…
Τι γνωρίζουμε για το σύμπαν; Ποια είναι τα όρια του; Προφανώς, αυτά που μας έχουν διδαχθεί. Ο Τζακ μένει στο Δωμάτιο. Παρέα του, η Λάμπα, το Ταβάνι, και τα υπόλοιπα αντικείμενα. Είναι πέντε ετών, και δεν έχει βγει ποτέ στον έξω κόσμο. Μέχρι που η μητέρα του, αποφασίζει να του αποκαλύψει πως, όλες οι ιστορίες που του είχε αφηγηθεί ήταν ένα ψέμα. Και πως θα χρειαστεί να ξεγελάσουν τον άντρα που τους κρατά φυλακισμένους – ειδάλλως, οι μέρες τους είναι μετρημένες.
Η συγκλονιστική ιστορία, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Έμα Ντόναχιου, αποτελεί τη βάση για ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον φιλμ, έστω κι αν ο Λένι Άμπρααμσον, που σκηνοθετεί, προσπαθεί να αμβλύνει τις αιχμηρές, προκύπτουσες γωνίες του μύθου. Το κάνει όμως προσπαθώντας να μείνει συγκεντρωμένος στο δράμα των ηρώων, και όχι να το εξωραΐσει. Κατανοητό, από κάθε άποψη: Είτε μιλάμε για παραμύθι, είτε για ιστορία αληθινή, το αμερικάνικο σινεμά (εμπορικό αλλά και ανεξάρτητο, δεν έχει σημασία στις μέρες μας) φροντίζει να συντάξει τις αφηγήσεις του σε προσβάσιμους ρυθμούς – η λέξη «κλειδί» εδώ είναι «Εξοικείωση». Δεν είναι εύκολο πράγμα να δεχτεί κανείς τον εγκλεισμό αυτού του παιδιού, και είναι ευτύχημα που ο Άμπρααμσον δεν επενδύει σε μια ρεβανσιστικού τύπου μεταστροφή του δράματος. Κρατώντας την κάμερα χαμηλά, στο ύψος αυτού του παιδιού (που ενσαρκώνει υπέροχα ο Τζέικομπ Τρέμπλεϊ), προσπαθεί να ανιχνεύσει κάτι απ’ όσα μπορούν να συμβαίνουν στο μυαλό του, μια κλεφτή ματιά σε διαδικασίες σκέψης που όσο φαίνεται απλοϊκές, τόσο περίπλοκες είναι. Γιατί πίσω από κάθε παιδικά στημένο παραμύθι κρύβονται οι πιο αρχέγονες αδυναμίες. Στο «Δωμάτιο» η αφήγηση συχνά αντιπαραθέτει την ενήλικη απελπισία με την παιδική αθωότητα – το δράμα όμως σπανίως σκοντάφτει σε συμβάσεις απλοϊκές, παρά την μάλλον ακίνδυνη εικονογραφία και τη συνεχή χρήση μιας μουσικής υπόκρουσης που κάνει ό,τι μπορεί για να κρατήσει το φιλμ μακριά από το σκοτάδι. Με άλλα λόγια, προσπαθεί να αγγίξει κάτι από την αλήθεια του μύθου του, συγκρουόμενο με όλες τις αναμενόμενες συμβάσεις μιας ταινίας που στήθηκε μέσα από ένα γνωστό και άκαμπτο μοντέλο παραγωγής. Ευτυχώς εδώ, κάτι δείχνει να έχει διασωθεί. (Βαθμοί: 7)
«7 θυμοί»:
Ένας ομοφυλόφιλος αρχαιολόγος γραφείου, και έξι «σταθμοί». Έξι πρόσωπα: Ο Χουσάμ, νεαρός Αραβας μετανάστης (με τον οποίο διατηρεί ερωτική σχέση). Η Αλεξάνδρα, Ελληνογαλλίδα τσελίστρια που έχει επιφορτισθεί την αλκοολική μητέρα της.Ο Λαέρτης, Αλβανός πιανίστας, ξένος σε ξένη χώρα. Ο Στρατής, Έλληνας μετανάστης που επιστρέφει. Ο Δανιήλ, κυνικός διευθυντής τράπεζας. Ο Μιχαήλ, αστυνομικός που καταδιώκει μετανάστες, μεταγράφοντας την ιστορία αυτού του τόπου. Ενός τόπου που ψυχορραγεί, ανήμπορος να ανταπεξέλθει στις προσδοκίες των άλλων, και στις αντιθέσεις που τον ξεπερνούν. Θαρραλέα φιλμογραφημένο σε ασπρόμαυρο, το δράμα αυτό του Χρήστου Βούπουρα (που καιρό είχε να κάνει ταινία) διατηρεί αυτό το σταθερό, ουμανιστικό βλέμμα που τόσο μας είχε κερδίσει στις προηγούμενες δουλειές του. Αναρωτιέμαι όμως κατά πόσο η κινηματογραφική μετουσίωση της αρθρώνει εντέλει έναν ουσιαστικό αντίλογο στα κοινωνικά ζητήματα που εκθέτει. Οι «7 Θυμοί» μοιάζουν περισσότερο με έναν δραματοποιημένο στοχασμό. Που, ως τέτοιος, σε μια εποχή σαν κι αυτή, μοιάζει να μην είναι αρκετός. (Βαθμοί: 5)
«Γαλιλαίος»
Ο μεγάλος Ιταλός αστρονόμος, μαθηματικός και φυσικός, Γαλιλαίος, επιβεβαιώνει την θεωρία του Κοπέρνικου, αποδεικνύοντας ότι η Γη στρέφεται γύρω από τον Ήλιο – και οδηγείται στην Ιερά Εξέταση. Πρόκειται ουσιαστικά για το θεατρικό του Μπερτόλ Μπρεχτ, φιλμογραφημένο εδώ από τον Τζόζεφ Λόουζι, «κομμάτι» μιας ανθολογίας ταινιών με γενικό υπέρτιτλο «American Film Theatre». Ναι, πρόκειται για επανέκδοση (το εν λόγω φιλμ γυρίστηκε το 1974) με σπουδαίο καστ (Τοπόλ, Τομ Κόντι, Έντουαρντ Φοξ) και ενδιαφέρον πρωτίστως… θεατρικό. (Βαθμοί: 5)
«Ο Θεός δεν μοιράζει καραμέλες»
Στη σημερινή Αιθιοπία των 85 εκατομμυρίων, πάνω από πέντε εκατομμύρια παιδιά είναι ορφανά. Αρκετές χιλιάδες από αυτά μεγαλώνουν σε ορφανοτροφεία και παρεμφερή ιδρύματα, μέχρι να ενηλικιωθούν ή να βρουν θετούς γονείς.Μεταφερόμαστε πίσω από τις κλειστές πόρτες ενός χριστιανικού ορφανοτροφείου στην πρωτεύουσα Αντίς Αμπέμπα, για να παρακολουθήσουμε την καθημερινή ζωή των μικρών τροφίμων του. Πενήντα περίπου παιδιά κάθε ηλικίας, από βρέφη ως έφηβοι, δέχονται τη μητρική φροντίδα βρεφοκόμων, νοσοκόμων και εθελοντριών παράλληλα με την αυστηρή θρησκευτική κατήχηση. Η ταινία εξερευνά το σύνθετο χαρακτήρα αυτής της πολύ ιδιαίτερης κοινότητας, βασισμένη αποκλειστικά στην παρατήρηση, χωρίς σχολιασμό ή συνεντεύξεις. Σημειώστε πως ένα ευρώ, από κάθε εισιτήριο, προσφέρεται στο Χαμόγελο του παιδιού από την παραγωγή και τον κινηματογράφο Τριανόν.
«Ο μαγικός καθρέπτης»
Το πρωί έφορος αρχαιοτήτων, το απόγευμα υπάλληλος σε συνεργείο αυτοκινήτων. Αυτή είναι η πληκτική καθημερινότητα του 35χρονου Κλεάνθη (Μάκης Παπαδημητρίου). Από τη μέρα που θα ανακαλύψει έναν «μαγικό καθρέφτη» (Κώστας Κόκλας) που πραγματοποιεί και τα πιο τρελά όνειρα, ο Κλεάνθης αρπάζει την ευκαιρία να ζητήσει αυτά που θα αλλάξουν τη ζωή του για πάντα. Η πρώτη ελληνική ταινία γυρισμένη σε 3D, βγαίνει στις αίθουσες δίχως να έχει γίνει, γι αυτήν, μια δημοσιογραφική προβολή.
*Αναδημοσίευση από ΤΑ ΝΕΑ
Ευχόμαστε περαστικά στον κ.Γιάννη Ζουμπουλάκη, κριτικό κινηματογράφου στο ΒΗΜΑ ,
του οποίου τις κριτικές αναδημοσιεύουμε κάθε Σάββατο.