Της Μαρίας Βουργάνα
Αναδημοσίευση από http://www.imerisia.gr/
Ιστορίες φορο-τρέλας βιώνουν καθημερινά εκατομμύρια φορολογούμενοι, εφοριακοί, λογιστές, συμβολαιογράφοι, επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες.
Βρίσκονται… χαμένοι στη μετάφραση των νέων φορολογικών ρυθμίσεων που έχουν ανατρέψει τα όσα γνώριζαν μέχρι σήμερα και απειλούνται με πρόστιμα και κυρώσεις ακόμη για απλές παραλείψεις ή ένα λάθος. Κάθε μέρα το υπουργείο Οικονομικών δίνει ρεσιτάλ προχειρότητας και καθυστερήσεων, με αποτέλεσμα πολλές συναλλαγές στην αγορά να έχουν «παγώσει».
Αφού έφερε τα πάνω κάτω με αλλεπάλληλες νομοθετικές παρεμβάσεις στη φορολογία εισοδήματος και τις φορολογικές διαδικασίες, τώρα εμφανίζεται αδύναμο να προχωρήσει άμεσα στην έκδοση περισσοτέρων δεκάδων εγκυκλίων και υπουργικών αποφάσεων για να ενεργοποιηθούν πρακτικά οι αλλαγές οι οποίες ισχύουν εδώ και 53 ημέρες.
Χαμένοι στη μετάφραση των φορολογικών μετα… ρυθμίσεων
Είναι χαρακτηριστικό ότι νόμοι που έχουν ψηφιστεί το προηγούμενο καλοκαίρι όχι μόνο δεν εφαρμόζονται αλλά σήμερα διαπιστώνονται λάθη, παραλείψεις και «γκρίζες ζώνες» που έχουν προκαλέσει κύμα αντιδράσεων στην αγορά.
Μάλιστα για να αποκατασταθεί η «τάξη», το υπουργείο ετοιμάζεται να καταθέσει ένα ακόμη φορολογικό νομοσχέδιο που θα διορθώνει τα προβλήματα που ανέκυψαν και να κλείσει τα «μέτωπα» υπό το βάρος της προεκλογικής πίεσης.
Τουλάχιστον δέκα φορο-«μέτωπα» έχουν ανοίξει, με την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών να επιχειρεί τώρα να τα κλείσει. Βέβαια μέχρι να ψηφιστούν οι νέες διατάξεις, να εκδοθούν οι διευκρινιστικές εγκύκλιοι και να δοθούν οι απαραίτητες οδηγίες θα περάσουν ακόμη αρκετές ημέρες, με αποτέλεσμα να παρατείνεται η τεράστια σύγχυση στην αγορά που πασχίζει να σταθεί στα πόδια της.
Πιο συγκεκριμένα:
1 Ακίνητα. Στην αγορά ακινήτων, από τις αρχές του έτους, έχουν «παγώσει» όλες οι μεταβιβάσεις, αφού ούτε οι συμβολαιογράφοι ούτε οι εφοριακοί γνωρίζουν πώς να προσδιορίσουν τον φόρο υπεραξίας ακινήτων και περιμένουν τη νέα νομοθετική ρύθμιση που θα ξεκαθαρίζει το φορολογικό τοπίο.
Η νέα διάταξη που θα ενταχθεί στο νέο νομοσχέδιο θα προβλέπει απαλλαγή από τον φόρο υπεραξίας 15% για πωλήσεις ακινήτων, τα οποία έχουν μείνει στην κατοχή των πολιτών για διάστημα μεγαλύτερο των 25 ετών. Για τα υπόλοιπα ακίνητα, ο φόρος περιορίζεται σε συνάρτηση με τον πληθωρισμό.
2 Πρόστιμα. Οι εφοριακοί διαπιστώνουν παραβάσεις όπως εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης ΦΠΑ, αλλά δεν έχουν την παραμικρή ιδέα τι πρόστιμο να επιβάλουν. Ούτε τα παλιά πρόστιμα ισχύουν, αλλά ούτε και τα νέα υπέρογκα πρόστιμα, τα οποία πρόκειται να μειωθούν δραστικά τις επόμενες ημέρες μετά τη θύελλα αντιδράσεων.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, η πρόταση του υπουργείου Οικονομικών, που θα παρουσιαστεί στην τρόικα προβλέπει «γενναία» μείωση έως 80% των προστίμων για την εκπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων και για τη μη έκδοση αποδείξεων. Ειδικά για τις αποδείξεις που δεν εκδίδονται, αναμένεται να καθιερωθεί πλαφόν στο ύψος του προστίμου που θα οριστεί στις 30.000 ευρώ. Πιο συγκεκριμένα:
Μειώνεται στα 250 ευρώ από 1.000 ευρώ το πρόστιμο που προβλέπεται για τους επιτηδευματίες και επιχειρήσεις που τηρούν απλογραφικά βιβλία (πρώην βιβλία Β΄ κατηγορίας).
Περιορίζεται στα 500 ευρώ από 2.500 ευρώ το πρόστιμο που επιβάλλεται σε όσους τηρούν διπλογραφικά βιβλία (πρώην βιβλία Γ΄ κατηγορίας).
3 Μετοχές: Στο «αέρα» βρίσκεται και ο φόρος υπεραξίας 15% στις μετοχές που ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2014, με το υπουργείο Οικονομικών να ετοιμάζεται να προχωρήσει σε διορθώσεις. Οι φορείς της αγοράς έχουν προτείνει να αντικατασταθεί ο φόρος υπεραξίας με αύξηση του φόρου επί των πωλήσεων μετοχών από 0,2% που ανέρχεται σήμερα σε 0,3% ή 0,4%, πρόταση που βλέπει με θετικό μάτι το Μαξίμου.
4 Μισθωτοί – συνταξιούχοι. Στα «συρτάρια» της Καραγιώργη Σερβίας παραμένει ακόμη χωρίς υπογραφή η απόφαση για την παρακράτηση του φόρου στους μισθούς και τις συντάξεις αφού σύμφωνα με πληροφορίες θα γίνει νομοθετική διόρθωση, με την οποία δεν θα εφαρμοστεί ο νέος τρόπος παρακράτησης φόρου στις επικουρικές συντάξεις και θα διατηρηθεί το σύστημα που ίσχυε μέχρι πέρυσι.
5 Φορολογία ακινήτων. Η ηλεκτρονική εφαρμογή για την υποβολή της δήλωσης στοιχείων ακινήτων, του γνωστού εντύπου Ε9, έχει ανοίξει από τη Δευτέρα. Ωστόσο οι ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά και οι λογιστές τα έχουν… χαμένα. Δεν γνωρίζουν αν θα πρέπει να υποβάλουν ξανά το Ε9, αφού το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει ξεκαθαρίσει ποιοι υποχρεούνται να υποβάλουν φέτος το Ε9, ούτε έχει εκδώσει τις οδηγίες για τη συμπλήρωσή του, αφού στο έντυπο έχουν προστεθεί νέοι κωδικοί. Το Ε9 κρύβει «παγίδες» τις οποίες αν δεν προσέξουν οι φορολογούμενοι κινδυνεύουν να πληρώσουν μεγαλύτερο φόρο για τα ακίνητά τους.
6 Δηλώσεις ΦΠΑ. Εν αναμονή του νέου συστήματος απόδοσης του ΦΠΑ βρίσκονται οι επιτηδευματίες. Από τις αρχές του έτους ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Εσόδων, Χάρης Θεοχάρης, είχε προαναγγείλει την αποσύνδεση της υποβολής της δήλωσης από την πληρωμή του φόρου με κατάργηση της ελάχιστης καταβολής των 10 ευρώ. Και για το θέμα αυτό απαιτείται νομοθετική ρύθμιση.
7 Συγκεντρωτικές καταστάσεις. Ένα βήμα πίσω ετοιμάζεται να κάνει το υπουργείο για την υποβολή κάθε μήνα των συγκεντρωτικών καταστάσεων. Εξετάζει να εφαρμόσει επί τω ηπιότερον το μέτρο και προσανατολίζεται σε τριμηνιαία υποβολή των συγκεντρωτικών καταστάσεων από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, από μηνιαία όπως είχε αρχικά σχεδιάσει.
8 Τόκοι καταθέσεων. Άγνωστο παραμένει ακόμη αν οι τόκοι καταθέσεων που θα δηλωθούν στη φορολογική δήλωση θα είναι από το πρώτο ευρώ ή θα εφαρμοστεί και φέτος το όριο των 250 ευρώ. Οι σκέψεις που υπάρχουν τώρα στο υπουργείο Οικονομικών είναι οι τόκοι να μη δηλώνονται από το πρώτο ευρώ, αλλά όταν υπερβαίνουν τα 250 ευρώ.
9 Αποδείξεις: Μέσω διαρροών, το υπουργείο Οικονομικών πληροφόρησε τους φορολογουμένους ότι φέτος οι αποδείξεις από σούπερ μάρκετ και βενζινάδικα θα υπολογίζονται στο 50% της αξίας τους, προκειμένου να καλυφθεί η υποχρέωση συλλογής αποδείξεων από μισθωτούς και συνταξιούχους. Ο νόμος για τις αποδείξεις τροποποιήθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο και ακόμη δεν έχει εκδοθεί απόφαση με την οποία να περιγράφονται αναλυτικά ποιες αποδείξεις υπολογίζονται και πόσο.
10 Αγρότες. Μπορεί οι αγρότες να έφυγαν από τα μπλόκα, αλλά οι απορίες για τον τρόπο φορολόγησής τους παραμένουν.
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι καταργείται η υποχρέωση τήρησης βιβλίων από τους αγρότες, οι οποίοι θα έχουν υποχρέωση να τηρούν μόνο στοιχεία (τιμολόγια), εφόσον το εισόδημά τους υπερβαίνει τα 15.000 ευρώ, δεν θα υποβάλουν συγκεντρωτικές καταστάσεις κάθε μήνα παρά μία φορά τον χρόνο, όπως άλλωστε και δηλώσεις ΦΠΑ. Για να ισχύσουν όλα αυτά, θα πρέπει να κατατεθεί νέα νομοθετική διάταξη και να εκδοθούν νέες διευκρινιστικές εγκύκλιοι.
Alpha Bank: Υπάρχει υπερφορολόγηση στην Ελλάδα
«Υπάρχει τελικά υπερφορολόγηση στην Ελλάδα;». Αναμφισβήτητα ναι, απαντούν οι οικονομικοί αναλυτές της Alpha Bank, αλλά μόνο για τους φορολογουμένους που πληρώνουν κανονικά τους φόρους που τους επιβάλλονται. Όπως επισημαίνεται στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων της τράπεζας «εάν όλοι οι φορολογούμενοι πλήρωναν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις και τις υποχρεώσεις τους από εισφορές, τότε τα έσοδα της γενικής κυβέρνησης θα ανέρχονταν στα 97,5 δισ. ευρώ πέρυσι, δηλαδή στο 53,6% του ΑΕΠ, όταν στην Ευρωζώνη το αντίστοιχο ποσοστό δεν υπερβαίνει το 46,7% του ΑΕΠ».
Σύμφωνα με τους αναλυτές, αυτό το ποσοστό (53,6%), είναι ουσιαστικά το μέσο ποσοστό φορολογικής επιβάρυνσης για τους συνεπείς φορολογουμένους, πράγμα που συνιστά αναμφισβήτητα υπερ-φορολόγηση γι’ αυτούς τους φορολογουμένους. Από την άλλη πλευρά, το ποσοστό φορολογικής επιβάρυνσης για τους φορολογουμένους που δεν πληρώνουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις ή τις πλήρωσαν μόνο μερικώς είναι μηδέν ή πολύ χαμηλό.
Όπως σημειώνεται στην έκθεση εκτός από τα έσοδα που πράγματι εισπράχθηκαν, με τους ισχύοντες φορολογικούς συντελεστές το 2013 βεβαιώθηκαν επιπλέον φόροι ύψους 7,75 δισ. ευρώ και εισφορές άνω των 2 δισ. που δεν πληρώθηκαν και κατέστησαν ληξιπρόθεσμοι.
Επιπλέον, φόροι πάνω από 7 δισ. (περίπου 15% επί των εισοδημάτων που αποκτώνται στην παράλληλη οικονομία) δεν βεβαιώθηκαν καν, διότι δεν δηλώθηκαν είτε στον ΦΠΑ, είτε στους φόρους εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, είτε στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης καυσίμων και καπνού.
Επιπρόσθετα στην έκθεση αναφέρεται πως η γενικότερη διάρθρωση του φορολογικού συστήματος, είναι σε μεγάλο βαθμό προβληματική και αντιαναπτυξιακή, για τους ακόλουθους λόγους:
-Από τη μια μεριά, τα έσοδα από τη φορολογία εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων μειώθηκαν από το 8,6% του ΑΕΠ το 2000, στο 7,18% του ΑΕΠ το 2009, στο 6,2% το 2011 και στο 6,3% το 2013 και σε κάθε περίπτωση είναι πολύ χαμηλότερα από τον μέσο όρο των εσόδων αυτών στις χώρες του ΟΟΣΑ που ήταν 12,7% το 2010 και 11,3% το 2011.
– Το ίδιο συμπέρασμα προκύπτει από την εξέλιξη του συνόλου των εσόδων της χώρας από άμεσους φόρους, παρά το ότι αυξήθηκαν ελαφρά μετά το 2012, λόγω της μεγάλης αύξησης των φόρων περιουσίας. Στην Ελλάδα, οι εισπράξεις από άμεσους φόρους εξακολουθούν να είναι σημαντικά χαμηλότερες ως ποσοστό του ΑΕΠ από τον μέσο όρο στις χώρες της Ζώνης του Ευρώ. Αυτό, βέβαια, οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στη μεγάλη φοροδιαφυγή. – Η Ελλάδα εισπράττει μικρότερο ποσοστό του ΑΕΠ από έμμεσους φόρους μετά το 2003.
