Σχετικά με την τρόπο απασχόλησης, αμοιβής και ασφάλισης ενός μουσικού διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις:
α)Πρόσληψη σαν μισθωτός
β) Αμοιβή με εργόσημο
γ) Αυτοαπασχολούμενος
δ) Αμοιβή με τίτλο κτήσης
Του Χουλιάρα Δημήτρη
Λογιστής – Οικονομολόγος, MSc
dimitrishouliaras@gmail.com
α) Πρόσληψη σαν μισθωτός – Απασχόληση σε Επιχείρηση
Ο εργοδότης προκειμένου να απασχολήσει τον μισθωτό προχωρά κανονικά σε πρόσληψη με την γνωστή διαδικασία υποβολής εντύπου Ε3, συμπληρωματικού πίνακα προσωπικού και ψηφιακού ωραρίου στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ. Συνήθως ακολουθεί η απόλυση μετά το πέρας της εκδήλωσης εφόσον πρόκειται για περιστασιακή απασχόληση. Επιπλέον γίνεται και σύμβαση όπως υφίσταται υποχρέωση του εργοδότη να ενημερώσει τον εργαζόμενο για τους όρους που την διέπουν σύμφωνα με το ΠΔ156/94. Μάλιστα εφόσον η σύμβαση είναι μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής θα πρέπει να αναρτηθεί στο ΕΡΓΑΝΗ με το έντυπο Ε9 με πλήρη υπογραφές εργαζόμενου και εργοδότη.
Χρειάζεται προσοχή με τον ΟΑΕΔ καθώς πολλοί μουσικοί είναι γραμμένοι σε αυτόν. Σε αυτή την περίπτωση η πρόσληψη συνίσταται να γίνεται με καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας καθώς σε αντίθετη περίσταση υπάρχει κίνδυνος να χάσουν το ταμείο ή την μακροχρόνια ανεργία.
Ο νόμος αναφέρει ότι όσοι άνεργοι παίρνουν ταμείο ανεργίας και πραγματοποίησαν έως και εβδομήντα (70) ημερομίσθια ανά δωδεκάμηνο, μπορούν με αίτησή τους προς τον ΟΑΕΔ να βεβαιώνουν συνεχή χρόνο ανεργίας, από τον οποίο αφαιρούνται οι ημέρες περιστασιακής απασχόλησης..
Οι μισθωτοί Μουσικοί Έχουν ΤΕΚΜΑΡΤΟ ημερομίσθιο, πράγμα που σημαίνει ότι δε μπορεί ο εργοδότης να δηλώσει ότι τους πληρώνει με μεροκάματο 10 € ώστε να έχει μικρές ασφαλιστικές εισφορές να αποδώσει, αλλά οι εισφορές υπολογίζονται ποσοστιαία επί τεκμαρτού ημερομισθίου 43,58 €, ήτοι 43,58 επί 36,16% (εισφορές εργαζομένου και εργοδότη) = 15,76 €.
Άρα, για κάθε εργαζόμενο μουσικό, το κόστος του εργοδότη περά από το καταβληθέν μεροκάματο του μουσικού αν αυτό είναι κάτω από την 12η ασφαλιστική κλάση, θα είναι επιπλέον 15,76 ευρώ που οφείλει να αποδώσει στο ΙΚΑ.
Στην περίπτωση που η αμοιβή του μουσικού είναι παραπάνω από το ποσό που ορίζεται στην 12η ασφαλιστική κλάση, τότε αντιλαμβανόμαστε ότι η ασφάλιση θα γίνει στο παραπάνω ημερομίσθιο
Επίσης τεκμαίρεται με βάση τα παραπάνω ότι το ασφαλιστικό ημερομίσθιο δεν μπορεί να υπολείπεται των παραπάνω αναφερόμενων τεκμαρτών ημερομισθίων, ανεξαρτήτως των ωρών εργασίας των εργαζομένων αυτών.
Οι μουσικοί νυχτερινών κέντρων μπορούν να υπαχθούν στις διατάξεις των βαρέων. Προϋπόθεση είναι να απασχολούνται κατά τις νυχτερινές ώρες(10μμ-6πμ) και επί χρόνο που καλύπτει το ήμισυ τουλάχιστον του εργάσιμου χρόνου. Ως νυκτερινά κέντρα θεωρούνται αυτά που λειτουργούν πέραν της 12ης νυκτερινής ώρας. Αντίθετα δεν θεωρούνται ως νυκτερινά κέντρα αυτά που η λειτουργία τους παρατείνεται μέχρι της 12ης νυκτερινής ώρας. Τα ποσοστά στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι 17,32% και 24,44 σύνολο 41,76%.
β) Αμοιβή με εργόσημο – Απασχόληση σε Ιδιώτη
Το Εργόσημο είναι ειδική επιταγή αμοιβής και παρακράτησης εισφορών περιστασιακά απασχολούμενων.
Όπως διευκρινίστηκε με την εγκύκλιο του ΕΦΚΑ με τον νόμο 4611/2019 διευρύνεται ο κύκλος των προσώπων που αμείβονται και ασφαλίζονται με την διαδικασία του εργοσήμου, καθώς προστίθεται νέα κατηγορία ασφαλισμένων και ειδικότερα : «οι περιστασιακά απασχολούμενοι στη μουσική κάλυψη ιδιωτικών εκδηλώσεων και συνεστιάσεων που αμείβονται με την ώρα ή την ημέρα και δεν απασχολούνται ως υπαλληλικό προσωπικό εταιρείας ή ως μέλη εταιρείας». Συνεπώς με εργόσημο μπορούν να ασφαλιστούν μόνο όσοι προσλαμβάνονται από κάποιον ιδιώτη που πχ οργανώνει ένα party σπίτι του ή μια εκδήλωση όπως γάμο ή βάφτιση και όχι ιδιοκτήτης χώρου εστίασης ή διασκέδασης.
Σε περιπτώσεις ιδιωτικών συνεστιάσεων τη διοργάνωση των οποίων αναλαμβάνει φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο δραστηριοποιείται επαγγελματικά στον εν λόγω τομέα, επίσης δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 129 του ν.4611/2019 περί προσθήκης των περιστασιακά απασχολούμενων στη μουσική κάλυψη ιδιωτικών εκδηλώσεων και συνεστιάσεων οι οποίοι προστίθενται στην περίπτωση Δ’ της παραγράφου 1 του άρθρου 20 του νόμου 3863/1010 περί αμοιβής με εργόσημο, αλλά οι διατάξεις περί ασφάλισης μισθωτών. Για παράδειγμα, σε περίπτωση εκδηλώσεων με τη μεσολάβηση εταιριών παραγωγής δεν μπορεί να εφαρμοστεί η διάταξη αυτή, ακόμη κι αν πρόκειται για ιδιωτική συνεστίαση, καθώς η απασχόληση στη μουσική κάλυψη σε αυτή την περίπτωση τεκμαίρεται ότι είναι μισθωτή απασχόληση.
Όσων αφορά το κομμάτι των αποδοχών του μουσικού που θα απασχοληθεί με εργόσημο αν η καθαρή αμοιβή που έχει οριστεί είναι 200,00€ θα κατατεθούν προς αμοιβή με εργόσημο: 200/0,75 = 266,67€ . Δηλαδή τα 200 € είναι η αμοιβή του μουσικού και τα 66,67 θα πάνε υπέρ ΕΦΚΑ €. Για να βρεθεί σε πόσα ένσημα αντιστοιχεί αυτό το ποσό, θα διαιρέσουμε το ποσό του ΕΦΚΑ δηλαδή το € 66,67/11,86 =5,62 ( με στρογγυλοποίηση είναι 6 ένσημα)
γ) Αυτοαπασχολούμενος – Έκδοση TΠΥ προς επιχειρήσεις ή ΑΠΥ προς Ιδιώτες
Οι Αυτοαπασχολούμενοι (που έχουν κάνει έναρξη δηλαδή) εκδίδουν Τιμολόγιο Παροχής Υπηρεσιών προς επιτηδευματίες ή απόδειξη παροχής υπηρεσιών προς ιδιώτες. Οι μουσικοί (εκτελεστές μουσικών έργων) ασφαλίζονται στον ΕΦΚΑ (ΙΚΑ).
Πάνω στην καθαρή αξία του τιμολόγιου, πχ 100,00 ευρώ προστίθενται κρατήσεις ΙΚΑ 13,87% (που είναι οι εισφορές εργαζομένου και τις αποδίδει στο ΙΚΑ ο εργοδότης) όπως και φπα 24%.
Εάν λοιπόν ο μουσικός τιμολογήσει 100,00 ευρώ, θα πάρει στο χέρι: 100,00 + 24,00 – 13,87 = 110,13 €, από τα οποία τα 24,00 θα πρέπει να τα αποδώσει στο δημόσιο με περιοδική δήλωση Φπα.
Αν το τιμολόγιο είναι αξίας πάνω από 300,00 ευρώ θα πρέπει να μπει παρακράτηση 20% η οποία θα μειώσει το πληρωτέο ποσό και είτε θα συμψηφιστεί με τυχόν οφειλές στη φορολογία εισοδήματος, είτε θα επιστραφεί.
Συνεπώς, για τιμολόγιο καθαρής αξίας 1.000,00 € έχουμε: 1.000,00 καθαρή αξία + 240,00 Φπα – 138,70 εισφορές ΙΚΑ – 200,00 παρακράτηση φόρου μας αφήνει τελικό εισπρακτέο 901,30 € συν 200,00 € τα οποία ή θα μειώσουν τον φόρο εισοδήματος όταν υποβληθεί η φορολογική δήλωση ή θα επιστραφούν.
Η τιμολόγηση γίνεται μετά την παροχή υπηρεσίας (δηλαδή μετά το τέλος της εκδήλωσης) και για καλύτερη φορολογική κάλυψη συνίσταται η ύπαρξη συμφωνητικού.
δ) Αμοιβή με τίτλο κτήσης
Για τους περιστασιακά απασχολούμενους σε αντικείμενο που δεν είναι επιτηδευματίες, μπορεί ο εργοδότης να εκδώσει τίτλο κτήσης, αφενός για να δικαιολογήσει τα χρήματα που βγήκαν από το ταμείο του, αφετέρου για να φορολογηθεί ο εργαζόμενος. Ο τίτλος κτήσης έχει πολύ ιδιαίτερο χειρισμό και αναφέρεται σε όσους δεν είναι υπόχρεοι για έναρξη εργασιών στην Δ.Ο.Υ. Βασικό κριτήριο το εισόδημα που αποκτούν από τις συναλλαγές αυτές να μην υπερβαίνει τα 10.000 € ετησίως. Ο υπόχρεος θα πρέπει να πάει στον ΕΦΚΑ (φυσική παρουσία και μέσω ραντεβού με την ταυτότητα του και αντίγραφο της σύμβασης με τον συγκεκριμένο εργοδότη) και να απογραφεί ως “αμειβόμενος με παραστατικό για παροχή υπηρεσιών”.
Στον τίτλο κτήσης μπαίνει παρακράτηση φόρου 20% από το πρώτο ευρώ και χαρτόσημο 3,6% που υπόχρεος απόδοσης τους είναι ο εργοδότης.
Το παράδοξο είναι πως, ενώ πρόκειται για νόμιμη διαδικασία που προβλέπεται φορολογικά, σε περίπτωση έλεγχου από το ΙΚΑ, ο υπάλληλος θα θεωρηθεί ανασφάλιστος, και θα επιβληθούν τα προβλεπόμενα πρόστιμα. Επομένως, ο τίτλος κτήσης καλύπτει φορολογικά αλλά όχι ασφαλιστικά και δεν συνίσταται καθώς Σε περίπτωση ελέγχου από ΣΕΠΕ ή ΕΦΚΑ για αδήλωτη εργασίας το πρόστιμο που επιβάλλεται είναι € 10.500.
* Λοιπές πληροφορίες
Η άδεια του μουσικού βγαίνει από οποιοδήποτε αστυνομικό τμήμα. Δεν απαιτείται άδεια εργασίας μουσικού. Επειδή όμως η σχετική νομοθεσία δεν έχει καταργηθεί, εάν ζητηθεί άδεια εργασίας θα πρέπει να υπάρχει. Δικαιολογητικά για έκδοση άδειας :
α. Αίτηση εκδόσεως άδειας εργασίας σε καταστήματα Π.Δ. 180/1979 (Α 46).
β. Ηλεκτρονικό παράβολο (e-παράβολο, μεσω TaxisNet) για έκδοση ή ανανέωση άδειας εργασίας από ΕΛΑΣ αξίας 2,93 ευρώ, μαζί με την εξόφληση από την τράπεζα.
γ. Πέντε (5) πρόσφατες έγχρωμες φωτογραφίες.
δ. Υπεύθυνη δήλωση Ν.1599/86 (περί μονίμου κατοικίας).
ε. Φωτοαντίγραφο βιβλιαρίου υγείας (αν υπάρχει).
στ. Φωτοαντίγραφο άδειας παραμονής – πράσινη κάρτα ή οποιοδήποτε έγγραφο νόμιμης παραμονής και εργασίας, προκειμένου για αλλοδαπούς.
ζ. Αντίγραφο Ποινικού Μητρώου «δικαστικής χρήσης» (Αναζητείται Υπηρεσιακώς), του οποίου η ημερομηνία έκδοσης δεν απέχει πέραν του 3μήνου από την ημερομηνία υποβολής του.
η. Πιστοποιητικό Υγείας από ιδιώτη ή δημόσιο ιατρό.
θ. Αστυνομική ταυτότητα.
Τα δικαιολογητικά αυτά κατατίθενται στο αστυνομικό τμήμα και σε λίγες ημέρες ειδοποιείστε για την έκδοση και παραλαβή της άδειας εργασίας.
Τέλος μουσικοί τραγουδιστές σε μπαρ εστιατόρια και ξενοδοχεία ασφαλίζονται ως εξής : από 1/1/2012 όσοι χαρακτηρίζονται μουσικοί πνευστών οργάνων και τραγουδιστές νυχτερινών κέντρων εξαιρέθηκαν από τα ΒΑΡΕΑ και ασφαλίζονται ως ειδική περίπτωση 21. Αν όμως μέχρι 31/12/2011 συμπλήρωναν τις ελάχιστες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (για τους παλιούς 3600 ημέρες ασφάλισης και τους νέους 3375), τότε συνεχίζεται η ασφάλιση τους κατά τον ΚΒΑΕ και απαλλάσσονται από την ειδική περίπτωση 21.
*Ο Δημήτρης Χουλιάρας είναι συνεργάτης της Foroline-Financial ADC
