Ας πούμε ότι ξεκινά κάποιος ένα συνοικιακό αρτοποιείο. Είναι start-up; Μάλλον όχι. Αν όμως ξεκινήσει αυτό το αρτοποιείο παράγοντας ένα εξαιρετικής ποιότητας ψωμί με αγνά, παραδοσιακά υλικά, αν φροντίσει να επικοινωνήσει την ανάπτυξη του προϊόντος αυτού στην αγορά με έναν έξυπνο, αποτελεσματικό τρόπο και αν έχει μελετήσει ένα επιχειρηματικό μοντέλο ώστε σιγά-σιγά από τον ένα φούρνο να κάνει ένα δίκτυο αρτοποιείων με σύγχρονα μέσα διανομής και προώθησης του προϊόντος, τότε ναι, είναι start-up…
Startup δηλαδή είναι μια εταιρία που επιχειρεί κάτι καινοτόμο και στοχεύει σε μεγάλο κοινό και σε εξαιρετικά γρήγορη ανάπτυξη.
Πώς ξεκίνησαν
Αν έπρεπε να επισημάνουμε μια «γενέθλια» τοποθεσία των startup επιχειρήσεων, αυτή σίγουρα θα ήταν η περίφημη καλιφορνέζικη Silicon Valley, η κοιτίδα εκατοντάδων καινοτόμων επιχειρήσεων, που αλλάζουν τον κόσμο τις τελευταίες πέντε δεκαετίες. Όπως αναφέρει ο Gregory Gromov, συγγραφέας του βιβλίου «Από τα Χρυσωρυχεία του El Dorado στα ‘Χρυσά’ Startups της Silicon Valley», η σπίθα για την έκρηξη δόθηκε από μια προσωπική διαφωνία μεταξύ των εργαζομένων της Shockley Semiconductor και του ιδρυτή της το 1958. Οι εργαζόμενοι αποχώρησαν από την εταιρία και ξεκίνησαν να ιδρύουν τις δικές τους, με φρέσκες ιδέες που έφεραν νέα δεδομένα στην αγορά, τα οποία αναγκάστηκαν να ακολουθήσουν ακόμη και οι πρώην εργοδότες τους.
Η μέθοδος των startups έγινε ευρέως διαδεδομένη, κι αυτό που είχε ξεκινήσει σαν μια «επανάσταση» εργαζομένων στο ερευνητικό πάρκο του Stanford, μετατράπηκε σε μια χιονοστιβάδα από startups. Αυτή η χιονοστιβάδα άρχισε να «κυλά» ξανά κοντά στην αυγή της χιλιετίας, όταν ξέσπασε αυτό που αποκαλείται η «φούσκα του διαδικτύου» και των «dot com» επιχειρήσεων που βασίζονταν στην ραγδαία ανάπτυξη και εξάπλωση του internet.
Η έννοια του startup, δηλαδή, δεν είναι καινούρια, παρ’ ότι οι έλληνες καινοτόμοι άργησαν να οργανωθούν. Εταιρίες όπως η Google, η Amazon, η Apple και πιο πρόσφατα το Twitter, το Instagram και η Groupon προέκυψαν από τέτοιες διαδικασίες, και μάλιστα από το μηδέν, από κάποιο γκαράζ φοιτητόσπιτου, όπου μερικοί «ψαγμένοι πιτσιρικάδες» κλείνονταν και μεγαλουργούσαν.
Φυσικά, δεν ξεκινούν όλα τα startups έτσι, καθώς πλέον , τα γκαράζ έχουν αντικατασταθεί από meetups, ενώσεις και οργανώσεις νεοφυών επιχειρήσεων (έτσι αποκαλούνται ελληνιστί τα startups). Επιπλέον, παρ’ ότι η πλειοψηφία των νεοφυών επιχειρήσεων παγκοσμίως ασχολείται με την τεχνολογία, δεν είναι απαραίτητο να είναι αυτή το αντικείμενο κάθε startup.
Οι startup αξίες
Τα startups έχουν δημιουργήσει την δικήα τους αξιακή κουλτούρα. Αν κάποιος επισκεπτόταν τα κεντρικά της Google θα διαπίστωνε ότι οι εργαζόμενοι δεν είναι απλώς «εργαζόμενοι». Η εταιρία φροντίζει να καταστήσει τον εργασιακό χώρο «σπίτι τους», επιτρέποντάς τους να φέρνουν για παράδειγμα τον σκύλο τους, να χρησιμοποιούν το 20% του ωραρίου τους για προσωπικές τους ιδέες που μπορούν να μετασχηματιστούν σε projects και γενικότερα ακολουθείται η λογική της startup κουλτούρας, η οποία επιτάσσει πως «η αποδοτικότητα είναι το ζητούμενο στον χώρο εργασίας, και ως εκ τούτου δεν έχουν θέση σ’ αυτόν πιεστικοί παράγοντες όπως ποινές ή ανταμοιβές για ομοιομορφία ή επιρροές από το εργασιακό περιβάλλον».
Η πορεία μιας startup επιχείρησης
Αυτό που στην ουσία συμβαίνει με τα startups όμως είναι το εξής: Κάποιοι έχουν μια καινοτόμα ιδέα, συνιδρύουν την εταιρία που θα την φέρει εις πέρας και αναζητούν κεφάλαια για την υλοποίησή της, τα οποία συγκεντρώνονται με πολλούς τρόπους. Οι πιο συνηθισμένοι είναι οι «επενδυτές-άγγελοι» (ιδιώτες που επενδύουν κεφάλαιο με υψηλό ρίσκο), τα κεφάλαια από τις ανερχόμενες πλατφόρμες crowdfunding, καθώς και οι ίδιες οι… τσέπες των δημιουργών. Οι χρηματοδοτήσεις επιτρέπουν την γρήγορη ανάπτυξη της ιδέας και τις δοκιμές για την αποδοτικότητά της στην αγορά, ώστε να μπορέσει να γίνει το λεγόμενο «launch» στη συνέχεια. Φυσικά, τα δεδομένα δεν είναι πάντα ευνοϊκά για πολλούς startupers: Σίγουρα ο στόχος της μεγάλης κλίμακας ανάπτυξης είναι ρίσκο, αλλά αυτό είναι που προσελκύει και τους χρηματοδότες – οι προοπτικές δηλαδή για εξάπλωση στην παγκόσμια αγορά.
Η δικτύωση των Startups
Δείτε παρακάτω μερικές πλατφόρμες, ενώσεις, συνεργασίες που στοχεύουν στην στήριξη των νεοφυών επιχειρήσεων.
-TedX: Τα γνωστά TED events προωθούν και στηρίζουν τις καινοτόμες ιδέες μέσω της παρουσίασής τους από ομιλητές σε κάθε διοργάνωση σε διάφορες πόλεις του κόσμου ανά διαστήματα.
-StartupGreece: Πρόκειται για κίνημα πληροφόρησης, δικτύωσης και συνεργασίας για τη νέα γενιά επιχειρηματιών στην Ελλάδα, που υποστηρίζεται από το Υπουργείο Ανάπτυξης αλλά και από κοινότητες νέων επιχειρηματιών.
–Openfund: Πλατφόρμα που βοηθά καινοτόμες επιχειρήσεις σε όλα τα στάδια, με παραδείγματα τα startups “GourmetOrigins.com”, “kamibu”, “fascinating.com” και “youscan”.
-Startup Genome: Παγκόσμια πρωτοβουλία καταγραφής startups, επενδυτών και λοιπών εμπλεκομένων στον παγκόσμιο χάρτη της καινοτομίας, σε έναν interactive χάρτη που περιλαμβάνει και την Ελλάδα.
-StartupLive: Διοργανώσεις που γίνονται σε πολλές πόλεις του κόσμου ανά διαστήματα και προσφέρουν την ευκαιρία σε υποψήφια startups να «φωνάξουν» την ιδέα τους και να αποκτήσουν πρόσβαση σε πιθανούς επενδυτές και υποστηρικτές ή να λάβουν feedback για το project τους.
Περισσότερες πληροφορίες μπορεί κανείς να βρει κάνοντας μια περιήγηση στο διαδίκτυο
