Η προκαταβολή φόρου είναι μια φορολογική παράμετρος που συνήθως δεν λαμβάνεται όσο σοβαρά υπόψη είναι απαραίτητο να ληφθεί. Είναι ένας έξτρα συντελεστής ο οποίος συνήθως έχει μεγάλη επίπτωση στο τελικό πληρωτέο ποσό και η εφαρμογή του πολλές φορές δεν είναι εμφανής. Τι συμβαίνει και γιατί συμβαίνει αυτό;
Αρχικά θα πρέπει να διασαφηνίσουμε ότι η προκαταβολή φόρου αφορά και τα νομικά και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα. Η προκαταβολή δεν ισχύει για μισθωτούς, συνταξιούχους και εισοδήματα από ιδιοκατοίκηση. Η προκαταβολή, στο σύγχρονο, φορολογικό μας σύστημα προβλέπεται στα άρθρα 69, 70 και 71 του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος όπως αυτός κυρώθηκε με τον Ν.4172/2013.
Συγκεκριμένα το άρθρο 69 προβλέπει για τα φυσικά πρόσωπα: «Με βάση τη δήλωση που υποβάλλει ο φορολογούμενος και τους λοιπούς τίτλους βεβαίωσης που προβλέπονται στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας βεβαιώνεται ποσό ίσο με το πενήντα πέντε τοις εκατό (55%) του φόρου που προκύπτει για το φόρο που αναλογεί στο εισόδημα του διανυόμενου φορολογικού έτους» ενώ στο άρθρο 71 για τα νομικά πρόσωπα προβλέπει: «Με βάση την οριστική δήλωση του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας ή τον οριστικό τίτλο, η Φορολογική Διοίκηση βεβαιώνει ποσό ίσο με το ογδόντα τοις εκατό (80%) του φόρου που αναλογεί στα εισοδήματα του φορολογικού έτους που έληξε. Το εν λόγω ποσοστό αυξάνεται σε εκατό τοις εκατό (100%) ειδικά για τις τραπεζικές ημεδαπές ανώνυμες εταιρείες και τα υποκαταστήματα αλλοδαπών τραπεζών που λειτουργούν νόμιμα στην Ελλάδα».
Που βασίζεται αυτή η πρόβλεψη του νόμου
Βασίζεται μια «περίεργη» παραδοχή, ότι τον επόμενο χρόνο, θα έχουμε τα ίδια ή περισσότερα εισοδήματα από τον προηγούμενο για το λόγο αυτό και για την ταμειακή του διευκόλυνση το κράτος μας επιβάλλει μια προείσπραξη ενός θεωρητικού φόρου ως έναν άτυπο δανεισμό για την επόμενη φορολογική χρονιά. Φυσικά, το επόμενο έτος η προκαταβολή συμψηφίζεται ως ένα βαθμό με την νέα φορολογική επιβάρυνση, όμως δεν παύει να είναι μια κυλιόμενη προείσπραξη φόρου του κράτους.
Η προκαταβολή φόρου υπολογίζεται για τους παλαιούς ελεύθερους επαγγελματίες και ατομικές επιχειρήσεις ως ένα ποσοστό 55% επί του φόρου που θα τους βεβαιωθεί με την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος μέχρι τον Ιούνιο του 2014. Χονδρικά, αν π.χ. σε έναν επαγγελματία βεβαιωθεί φόρος 1.000 προς καταβολή για το 2014, τότε πάνω σε αυτόν το φόρο θα υπολογισθεί 55% προκαταβολή δηλαδή 1.000 * 55% +1000= 1,550 ευρώ τελικό πληρωτέο ποσό.
Αυτό φυσικά εφόσον δεν υφίστανται παρακρατούμενοι φόροι στην πηγή. Δηλαδή αν μέσα στο 2013 ο επαγγελματίας είχε εισοδήματα στα οποία παρακρατήθηκε φόρος 20%, δηλαδή συναλλάχθηκε στη χονδρική μόνον με εταιρείες και άλλους ελεύθερους επαγγελματίες, τότε ο φόρος αυτός λειτουργεί μειωτικά της προκαταβολής φόρου της επόμενης χρονιάς διότι θεωρείται ότι με τον τρόπο αυτό διενεργήθηκε η απαραίτητη προκαταβολή. Το πρόβλημα θα εντοπισθεί περισσότερους στους επαγγελματίες που τα έσοδα του προκύπτουν από τη λιανική οπότε δεν είχα ουδεμία παρακράτηση μέσα στο 2013. Αυτοί δυστυχώς, θα χρεωθούν το σύνολο της προκαταβολής 55%. Αυτό ισχύει για εισοδήματα πχ γιατρών, ψυχολόγων, εμπόρων της λιανικής κ.λ.π οι οποίοι κατά τεκμήριο συναλλάσσονται με ιδιώτες στη λιανική.
Οι άτυχοι της υπόθεσης
Υπάρχουν όμως και οι άτυχοι της υπόθεσης. Αυτοί προκύπτουν από την «νοηματική» αποσύνδεση του εισοδήματος από τον δικαιούχο του. Δηλαδή με την αυτοτελή φορολόγηση ενός τύπου εισοδήματος η οποία δεν λαμβάνει υπόψη την ιδιότητα του δικαιούχου αλλά ούτε και τη γενική του οικονομική κατάσταση. Αυτό σημαίνει ότι γενικά οποιαδήποτε εισοδήματα από άλλες πηγές εκτός μισθών και συντάξεων υπόκεινται σε προκαταβολή φόρου.
Για παράδειγμα, ένας συνταξιούχος με εισόδημα από συντάξεις ύψους 8.000 ευρώ, αν έχει ένα εισόδημα 2.500 το χρόνο από την ενοικίαση ενός διαμερίσματος, τότε για το εισόδημα αυτό των 2.500 ευρώ από ενοίκιο θα βεβαιωθεί αυτοτελώς φόρος 11% δηλαδή 275 ευρώ και επί αυτού του φόρου, ανεξάρτητα από την ιδιότητα του φορολογούμενου, θα υπολογισθεί 55% προκαταβολή φόρου δηλαδή 275 * 55% = 171,25 συν 275 = 446,25 ευρώ πληρωτέο ποσό φόρου.
Τα ίδια ισχύουν και για άλλες μορφές εισοδημάτων και κυρίως εισοδημάτων που μπορεί να προκύπτουν ακόμη και από τεκμήρια, αυτές οι περιπτώσεις είναι οι πιο άτυχοι των υπολοίπων καθώς αν πχ στο τεκμαρτό εισόδημα και τον αντίστοιχο φόρο που θα προκύψει από έναν φορολογούμενο επαγγελματία θα υπολογισθεί και η προκαταβολή οπότε η φορολογική επιβάρυνση μπορεί να είναι ιδιαιτέρως δυσβάστακτη.
Για τα νομικά πρόσωπα η προκαταβολή είναι ακόμη υψηλότερη και φθάνει σε ορισμένες περιπτώσεις και το 80%. Για την πλειονότητα όμως των μικρομεσαίων οι οποίοι τηρούν κάποια προσωπική εταιρεία, πχ ΟΕ ή ΕΕ, η προκαταβολή παραμένει στο 55%. Τυχερές είναι συνήθως οι νέες εταιρείες για τις οποίες η προκαταβολή μειώνεται στο μισό 27,5% για τα τρία πρώτα χρόνια λειτουργίας.
Εφόσον από το νόμο δεν προβλέπονται παρακρατήσεις φόρου στην πηγή για τις συναλλαγές για νομικών προσώπων, τα περιθώρια μείωσης της προκαταβολής είναι μηδαμινά. Οπότε πχ μια ΟΕ με καθαρά κέρδη 5.000 θα της βεβαιωθεί φόρος στις 30.04.2014 ύψος 5.000 * 26% = 1.300 ευρώ + την προκαταβολή ως εξής 1.300 * 55% = 715 ευρώ, άρα σύνολο πληρωτέου φόρου 1.300+715 = 2.015 ευρώ. Αν η ΟΕ του παραδείγματος είναι νέα επιχείρηση κάτω των τριών ετών λειτουργίας τότε η προκαταβολή διαμορφώνεται στα 1.300*27,5% = 357,5 ευρώ και το τελικό πληρωτέο ποσό στα 1.657,50 ευρώ.
Στις αρχικές προβλέψεις του Κώδικα Φορολογίας εισοδήματος οι μεγάλοι άτυχοι θα ήταν οι άνεργοι οι οποίοι εφόσον το 2013 δεν είχαν εργασία άρα και εισόδημα, θα εμφανίζονταν με ένα τεκμαρτό εισόδημα στο οποίο θα βεβαιώνονταν φόρος ως επαγγελματίας ήτοι 26% συν προκαταβολή 55%. Ευτυχώς η περίπτωση αυτή διορθώθηκε εν μέρει με τον Ν.4223/2013 όπου προβλέπεται η φορολόγηση του τεκμαρτού εισοδήματος ανέργου εγγεγραμμένου στον ΟΑΕΔ με την κλίμακα των μισθωτών η οποία και μειωμένο συντελεστή έχει αλλά και δεν προβλέπει την προκαταβολή του φόρου που αναλύσαμε στο παρόν άρθρο.
Αναδημοσίευση από http://www.moneyguru.gr/
