Να περπατάς μόνος σε ένα άδειο σπίτι. Αυτή η αξέχαστη εμπειρία, σχεδόν κινηματογραφική, και με όλα τα παράσημα της φανταστικής καταπάτησης του ιδιωτικού χώρου περασμένων ζωών, συνέβη μια μέρα στην Αθήνα, σε μια παλιά, όμορφη συνοικία. του Νίκου Βατόπουλου Υπάρχει μια ολόκληρη αστική μυθολογία που συνοδεύει τις σκιές των κλειστών σπιτιών, που στέκουν βουβά και κενά, σε δρόμους συχνά πολυσύχναστους με θέα διαμερίσματα προσόψεως ή πίσω όψεις σε ακάλυπτους και αυλές. Ενα τέτοιο σπίτι είναι και εκείνο της οδού Ζαΐμη…

Η ιστορικός Τασούλα Βερβενιώτη δεν προλαβαίνει να σηκώνει τα τηλέφωνα και να μιλάει με ανθρώπους σε διάφορες γωνιές της Ελλάδας οι οποίοι θέλουν να ακολουθήσουν και εκείνοι το παράδειγμά της και να συγκροτήσουν στον τόπο τους μια ομάδα προφορικής ιστορίας. Της Νόρας Μολυβιάτη Το 2011 εκπαίδευσε στην περιοχή της, την Κυψέλη, την πρώτη ομάδα εθελοντών που παρακολούθησαν σεμινάρια για την καταγραφή αφηγήσεων των κατοίκων, σε μια προσπάθεια να γράψει η ίδια η κοινότητα άγνωστες πτυχές της ιστορίας της. Σήμερα λειτουργούν 17…

To Χαλάνδρι, το Ψυχικό, το Μαρούσι και η Αγία Παρασκευή… αγνώριστα μέσα από φωτογραφίες άλλων εποχών. Στιγμιότυπο από τη ζωή στο Χολαργό το 1920: Μια γυναίκα κάθεται στο σκαλί του σπιτιού, ενώ η αγελάδα περιμένει υπομονετικά. Φωτό: Αρχείο ΕΡΤ Το μανάβικο Γαβρήλου Μοροζίνη το 1965 στην οδό Μητροπόλεως στο Μαρούσι, με πλαίσιο του κινηματογράφου «Τιτάνια» με το πρόγραμμα της εβδομάδας. (Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο) Πηγή  To πρώτο εργοστάσιο της ΗΒΗ στο Μαρούσι γύρω στο 1930. Πηγή Το «θηρίο» (τραίνο)…

Σκέψεις και εικόνες από τη διασημότερη ελληνική πλατεία της Αθήνας, το 1980 του Φώντα Τρούσα-Φωτογραφίες Ανδρέας Μπέλιας Ήταν Οκτώβριος του 1980 όταν κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Οδυσσέας το βιβλίο του Γιώργου Ιωάννου (1927-1985) «Ομόνοια 1980», με τις ωραίες ασπρόμαυρες φωτογραφίες του Ανδρέα Μπέλια. Ήταν κάπως της μόδας εκείνη την εποχή τα βιβλία με φωτογραφίες, που δεν λειτουργούσαν, όμως, ούτε ως φωτογραφικά λευκώματα, αλλά ούτε και ως «σκέτη» λογοτεχνία. Θυμάμαι π.χ. τις «Τελετές Μοτοσυκλέτας» (1981) του Γιώργου Χρονά, με τις έξοχες φωτογραφίες…

Ε​​φτασα ώς την οδό Κρόνου για να δω από κοντά το σπίτι των δύο κοριτσιών, της Λουκίας και της Βαρβάρας. Είχα διαβάσει για το σπίτι αυτό στη διήγηση ενός παλιού Αθηναίου, που εξιστορούσε τη ζωή στην Κυψέλη από τα μέσα της δεκαετίας του ’30 ώς τα μέσα της δεκαετίας του ’40.  του Νίκου Βατόπουλου Βρήκα την Κρόνου στον χάρτη, όπως και τις επίσης μικρές και άσημες οδούς Πολυμνίας και Ερασμίας, δρομάκια μικρά, που πριν από 70 και 80 χρόνια, είχαν…

Ε​​να από τα πιο αδικημένα κτίρια στο κέντρο της Αθήνας είναι το Παλαιό Εθνικό Τυπογραφείο στην οδό Σταδίου, μετέπειτα Πρωτοδικείο, και σήμερα «τίποτα». Την πίσω πλευρά του την βλέπει κανείς από την πλατεία Δικαιοσύνης, στην Πανεπιστημίου, απέναντι από το Ρεξ. του Νίκου Βατόπουλου Είναι μια άχαρη πλατεία, πλήρως εγκαταλελειμμένη (δείτε τις πλάκες στην επιφάνεια της πλατείας αλλά και τα καρφιά στη βάση του γλυπτού «Νίκη» του Κυριάκου Καμπαδάκη). Αλλά από εκεί, μπορεί κάποιος να δει την πίσω όψη του Παλαιού…

Σαν οφθαλμαπάτη προβάλλει το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου στην οδό Πειραιώς. Αν σταθείτε απέναντι, στο ύψος της οδού Θερμοπυλών, κάτω από την πλατεία Κουμουνδούρου, θα δείτε την ευγενή μορφή του με τους λυγερόκορμους φοίνικες να διαγράφεται στον ουρανό. του Νίκου Βατόπουλου Είναι σαν να έπεσε από τα αστέρια, έτσι που στέκει ορφανό, στο κέντρο μιας άχαρης πλατείας, στο πλάι μιας θορυβώδους λεωφόρου, στη σκιά μιας ογκώδους πολυκατοικίας. Είναι η συμπύκνωση μιας μακράς ιστορίας μετάβασης από την παλιά στη νεότερη Αθήνα,…

Μπήκαμε στον πύργο της οδού Θήρας και συνομιλήσαμε με την κληρονόμο του που καλεί την πολιτεία να δείξει ενδιαφέρον για την αξιοποίησή του προς όφελος των κατοίκων της πόλης. της Ζωής Παρασίδη-Φωτογραφίες: Νατάσα Πανταζοπούλου / FOSPHOTOS Yπάρχει μια γειτονιά της Αθήνας που γειτνιάζει αρμονικά ο νεοκλασικισμός με το αρ ντεκό και το μπαουχάους, ανάμεσα σε πολυκατοικίες που σηκώθηκαν σε μεταγενέστερες εποχές. Όμως παρά το πυκνό συρματόπλεγμα που τον περιβάλλει ο πύργος της οδού Θήρας στην Πλατεία Αμερικής δεν περνά εύκολα απαρατήρητος, είναι…

Στην καρδιά της σύγχρονης Αθήνας, ένα σπίτι παλιό, που ο καθένας μπορεί να το δει, ξετυλίγει την ιστορία του. του Νίκου Βατόπουλου Μια έκδοση του Μουσείου Μπενάκη μάς φέρνει κοντά σε αφηγήσεις για την παλιά γειτονιά, «κάτω από την Ομόνοια», το Γεράνι, που είχε πάρει την ονομασία του από ένα πηγάδι στη διασταύρωση των οδών Γερανίου και Σοφοκλέους. «Ηταν ανοιγμένο πάνω στο αρχαίο υδραγωγείο και σε μικρό βάθος υπήρχε νερό που δρόσιζε τους κατοίκους. Η άντληση γινόταν με γερανό, λέξη…

Στον Πειραιά, θα φτάσει κανείς είτε διά θαλάσσης (-επί των μεγάλων σιδερένιων πλοίων) είτε από τις πόλεις της ηπειρωτικής χώρας (-με τα επιμήκη τραίνα και τα συναφή μέσα μεταφοράς). Κείμενο-φωτογραφία: Μάγδα Σγουρίδη Εκεί όπου η πόλη και η θάλασσα θα συναντηθούν διακρίνεται το περίγραμμα του λιμανιού. Πάνω σε αυτήν την κυρτή γραμμή θα υψωθεί ένα κτιριακό μέτωπο, σαν άλλο ένα ανάχωμα από κυματοθραύστες. Γύρω από τα λιμάνια -αυτούς τους “μεταβατικούς” τόπους συνάντησης- θα συγκεντρωθούν με τη μεγαλύτερη δυνατή πυκνότητα όλες…

To βορειοδυτικό τμήμα της Πάρνηθας κρύβει ένα υπέροχο ξωκκλήσι. Είναι χτισμένο σε βράχο και μοιάζει με τα μοναδικά μοναστήρια των Μετεώρων. Χτίστηκε πριν από 800 χρόνια από πιστούς για να τιμήσουν την Αγία Μαρίνα. Προκειμένου να φτάσει ο επισκέπτης στην εκκλησία, πρέπει να διασχίσει ένα στενό μονοπάτι που περιτριγυρίζεται από πυκνή βλάστηση και να ανέβει 40 σκαλοπάτια. Η περιοχή ονομάζεται Βούντημα και απέχει λίγη ώρα από την Αθήνα. Δίπλα από την εκκλησία βρίσκεται σπηλιά όπου, σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση, βρέθηκε η εικόνας της Αγίας Μαρίνας. Η…

Αφορμή για την επίσκεψη στη γειτονιά η ταινία Πλατεία Αμερικής που βγήκε πρόσφατα στους κινηματογράφους, η οποία με φόντο την πολυπολιτισμική και πολύβουη πλατεία Αμερικής πραγματεύεται κάποια επίκαιρα ζητήματα στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, όπως η ξενοφοβία, η μετανάστευση, αλλά και η ελπίδα. του Δημήτρη Κυριαζή Όπως έχει πει και ο σκηνοθέτης της ταινίας Γιάννης Σακαρίδης, εξηγώντας τους λόγους που επέλεξε να τοποθετήσει την ιστορία του στην περιοχή, η πλατεία Αμερικής έχει εξελιχθεί σε μια σύγχρονη Καζαμπλάνκα, όπου συρρέουν χιλιάδες…